Stadhuis Terneuzen

GEMEENTELIJK MONUMENT

Naar ontwerp van Jaap Bakema werd tussen 1969 en 1972 het stadhuis in Terneuzen gebouwd. Als een schip naast de Westerschelde verheft het stadhuis zich boven de Scheldedijk. Het gebouw bevat een vijftal ‘splitlevel’ verdiepingen, die per halve verdieping verspringen, met verschillende lengten en breedten, rond een spiraalsgewijze opbouw om een centrale kern.

Het nieuwe stadhuis bood ruimte voor 110 werkplekken met mogelijkheid er nog 50 aan toe te voegen. Daarnaast bevatte het gebouw het bestuurscentrum, met werkkamers voor de wethouders en burgemeester, een trouwzaal en op de bovenste verdieping met uitzicht over de Westerschelde de burgerzaal.

Momenteel is het stadhuis een gemeentelijk monument.

BRUTALISME

Bakema kreeg faam als architect van het Naoorlogs Modernisme, ornamentloos met gebruik van moderne materialen. Tektoniek van het materiaal mocht in zijn ruwe vorm gezien worden. Dit werd bekend als ‘Beton Brut’. Ruwbouw is afbouw en beton blijft zichtbaar. Dit komt tot uiting in de betonwanden van de centrale kern waar de ruw bezaagde bekistingplanken zorgen voor een ruw betonoppervlak. Maar ook de kenmerkende voorgespannen betonbalken, binnen en buiten, die dragen de raadzaal laten dit zien. In de gevels wisselen ruwbeton af met vlakken van betonsteen.

Stadhuis Terneuzen is bij uitstek een voorbeeld van het Brutalisme.

MENSGERICHT

Bakema stelde in zijn architectuur voor dit ‘huis voor de stad’ vier begrippen centraal: ruimte, vorm, constructie en mens. Het mensgerichte ontwerpen komt in het stadhuis tot uitdrukking in onder andere de raadzaal, waar de stoel van de burgemeester en de raadsleden even hoog waren, maar waarvan uit ook een groot venster met balkon uitkijkt naar de stad. En plek met het mooiste uitzicht is de burgerzaal.

Destijds schreef de gemeente bij de opening van het stadhuis in de beschrijving van het gebouw: ‘Het gebouw is gemakkelijk toegankelijk voor gehandicapte bezoekers. Nergens zijn drempels aangebracht en op de tweede verdieping (algemene zaken) is een speciaal toilet ingericht. Dit is in Zeeland een unicum’.